Του Στράτου Στρατηγάκη
Μαθηματικού – Ερευνητή
stratig@yahoo.com
Ανακοινώθηκαν από το Υπουργείο Παιδείας τα αποτελέσματα των μετεγγραφών για το Ακαδημαϊκό έτος 2019-2020. Οι κατηγορίες ήταν δύο με μία μεγάλη διαφορά μεταξύ τους. Η κατηγορία με μοριοδοτούμενους λόγους έχει ποσοτικό περιορισμό το 15% των θέσεων των εισακτέων. Έτσι από τις 10.753 αιτήσεις εγκρίθηκαν οι 5434 φοιτητές. Η άλλη κατηγορία είναι οι φοιτητές που έχουν αδελφό που σπουδάζει. Σ’ αυτή την κατηγορία μετεγγραφών δεν υπάρχει ποσοτικός περιορισμός, με συνέπεια από τις 3883 αιτήσεις να ικανοποιηθούν οι 3868.
Τα τμήματα στα οποία μετεγγράφονται φοιτητές είναι 300 από τα 430 γιατί υπάρχουν και τμήματα που δεν έχουν αντιστοιχία με άλλα και υπάρχουν και τμήματα στα οποία κανείς δεν ζήτησε να πάει με μετεγγραφή από άλλη πόλη, όπως, για παράδειγμα, το τμήμα Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του ΑΠΘ.
Μελετώντας προσεκτικά τα αποτελέσματα βλέπουμε ότι από τα 300 τμήματα στα οποία είχαμε μετεγγραφή στα 134 είχαμε συμπλήρωση όλων των θέσεων μετεγγραφής. Από αυτά τα τμήματα τα 67 βρίσκονται στην Αθήνα, τα 38 στη Θεσσαλονίκη και τα 29 σε άλλες πόλεις με την Πάτρα και τα Ιωάννινα να κυριαρχούν.
Σε 166 τμήματα έμειναν κενές θέσεις. Από αυτά τα 11 είναι στην Αθήνα, τα 12 στη Θεσσαλονίκη και τα 143 σε άλλη πόλη. Σ’ αυτά τα τμήματα παίρνει μετεγγραφή ένας φοιτητής και με 0 μόρια, αφού έχουν κενές θέσεις.
Το συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι το δύσκολο είναι όταν κάποιος θέλει να πάρει μετεγγραφή στην Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη, με την Αθήνα να απαιτεί σε κάποια τμήματα μέχρι και 7 μόρια και τη Θεσσαλονίκη μέχρι και 8 μόρια. Η δυσκολία αυτή έχει να κάνει με τον πληθυσμό των δύο μεγαλουπόλεων, που φέρνει υψηλή ζήτηση για μια θέση στην Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη.
Ακόμη και σε περιζήτητες σχολές η μετεγγραφή εκτός Αθήνας και Θεσσαλονίκης είναι σχετικά εύκολη υπόθεση. Για παράδειγμα στα τμήματα Ιατρικής καλύφθηκαν όλες οι θέσεις σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πάτρα. Σε όλες τις άλλες πόλεις έμειναν κενές θέσεις, που σημαίνει ότι αν κάποιος φοιτητής Ιατρικής που πέτυχε στην Αλεξανδρούπολη ήθελε να πάει στη Λάρισα, τα Ιωάννινα ή το Ηράκλειο ήταν εύκολο, έστω και χωρίς κανένα μόριο μετεγγραφής.
Υπάρχει και ένα άλλο θέμα που δημιουργεί την αυξημένη ζήτηση στα τμήματα της Αθήνας. Αρκετοί υποψήφιοι που μένουν σε επαρχιακές πόλεις που δεν διαθέτουν τη σχολή που θέλουν ή δεν έχουν καθόλου τμήματα Ανώτατης Εκπαίδευσης επιλέγουν τα τμήματα της Αθήνας για να έχουν καλύτερες σπουδές, αφού το ΕΚΠΑ, το ΕΜΠ και το ΟΠΑ θεωρούνται από τα καλύτερα Πανεπιστήμια της χώρας μας. Μπορεί ένας υποψήφιος που μένει στα Ιωάννινα να επιλέξει τη Νομική Αθήνας αντί της Θεσσαλονίκης που είναι πιο κοντά.
Η αναλογία των θέσεων των εισακτέων στις σχολές του λεκανοπεδίου σε σχέση με το συνολικό αριθμό των εισακτέων είναι 25,41%, ενώ ο πληθυσμός του λεκανοπεδίου είναι το 29,72% του συνολικού πληθυσμού της χώρας μας, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, η οποία μέτρησε τους δημότες μόνο. Συνεπώς, μπορούμε να υποθέσουμε, με ασφάλεια, ότι ο πραγματικός πληθυσμός είναι πολύ πάνω από το 30% του συνολικού πληθυσμού της χώρας μας. Υπάρχει, λοιπόν, μικρότερη αναλογία θέσεων στα Πανεπιστήμια από τον πληθυσμό. Αυτό μαζί με τον προηγούμενο παράγοντα δημιουργούν αυτή την εκρηκτική ζήτηση για μια θέση σπουδών στην Αθήνα.
Η ανάπτυξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα δεν έγινε με εκπαιδευτικά κριτήρια, αλλά με οικονομικά. Έτσι ιδρύθηκαν πολλά τμήματα στην περιφέρεια για να αναζωογονηθεί οικονομικά. Πρόκειται για τη μεταφορά πολλών χρημάτων από το κέντρο προς την περιφέρεια με όχημα τους φοιτητές. Αυτή η λογική πράγματι έφερε χρήματα στις πόλεις της περιφέρειας, αλλά δημιούργησε ένα άλλο πρόβλημα: την αδυναμία πολλών οικογενειών να σπουδάσουν τα παιδιά τους σε άλλη πόλη. Το πρόβλημα αυτό, που εντάθηκε με την οικονομική κρίση, δεν μπορεί να βρει λύση πολλά χρόνια τώρα γι’ αυτό και όσα συστήματα και αν δοκιμάστηκαν για τις μετεγγραφές απέτυχαν να τους ικανοποιήσουν όλους.