Του Στράτου Στρατηγάκη
Mαθηματικού – ερευνητή
stratig@yahoo.com
Οι σπουδές στα ΤΕΙ θεωρούνται, από αρκετούς υποψηφίους, υποδεέστερες των σπουδών στα Πανεπιστήμια. Μάλιστα πολλοί δεν έχουν καταλάβει ακόμη ότι τα ΤΕΙ ανήκουν στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΑΕΙ) και διαχωρίζουν τις σχολές σε ΑΕΙ και ΤΕΙ, ενώ το σωστό είναι Πανεπιστήμια και ΤΕΙ.
Αυτή η παρωχημένη αντίληψη δημιουργήθηκε τότε που όλοι ήθελαν να γίνουν γιατροί, μηχανικοί ή δικηγόροι, προσδοκώντας στο όνειρο του επιστήμονα ελεύθερου επαγγελματία και δεν καταδέχονταν να ασχοληθούν με σπουδές που εφαρμόζουν τη θεωρία στην πράξη.
Σ’ αυτή τη λανθασμένη αντίληψη συνέβαλε και το ίδιο το κράτος μας, που από τη μία υποχρηματοδοτούσε μονίμως τα ΤΕΙ (σε σχέση με τα Πανεπιστήμια) και από την άλλη δεν όριζε τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων τους. Η πικρή ιστορία των επαγγελματικών δικαιωμάτων των τμημάτων ομοειδούς επιστημονικού αντικειμένου που έρχονται σε σύγκρουση με τους μηχανικούς του ΤΕΕ είναι ενδεικτική της ανικανότητας του κράτους να είναι συνεπές στις υποχρεώσεις του. Με την ίδρυση των ΤΕΙ το μακρινό 1983 ο ιδρυτικός τους νόμος έλεγε ότι εντός έξι μηνών έπρεπε να έχουν οριστεί τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων τους. Ακόμα περιμένουμε, τόσες δεκαετίες μετά, να ξεκαθαρίσει το τοπίο και να οριστούν τα επαγγελματικά δικαιώματα των Μηχανικών Τεχνολογικής Εκπαίδευσης. Ίσως δεν είναι τυχαίο ότι στον πίνακα με τα περιζήτητα τμήματα των ΤΕΙ μόνο ένα περιλαμβάνεται από αυτά που έχουν πρόβλημα με τα επαγγελματικά τους δικαιώματα και αυτό με μείωση των πρώτων προτιμήσεων των υποψηφίων. Δε χρειάζεται να τονίσουμε ότι αν ξεκαθάριζε το θέμα των επαγγελματικών δικαιωμάτων θα αυξανόταν κι άλλο η ζήτηση για σπουδές στα ΤΕΙ.
Τα πράγματα αλλάζουν, με βραδείς ρυθμούς είναι η αλήθεια, αλλά διαρκώς αυξάνεται η προτίμηση των υποψηφίων για σπουδές σε ΤΕΙ, γιατί οι υποψήφιοι αρχίζουν και αντιλαμβάνονται ότι έχουν καλές επαγγελματικές προοπτικές οι αποφοίτοι των ΤΕΙ. Στον πίνακα βλέπουμε τα 28 τμήματα των ΤΕΙ που συγκέντρωσαν περισσότερες από 100 προτιμήσεις υποψηφίων στις πανελλήνιες εξετάσεις του 2016.
Τα τμήματα με τη μεγαλύτερη ζήτηση είναι τα τμήματα Φυσικοθεραπείας Αθήνας και Θεσσαλονίκης που συγκεντρώνουν 652 και 529 πρώτες προτιμήσεις αντίστοιχα. Βέβαια αυτή η κατάταξη αδικεί τα τμήματα της Λαμίας και του Αιγίου που συγκέντρωσαν 96 και 99 πρώτες προτιμήσεις, αφού οι λιγότερες προτιμήσεις οφείλονται σε καθαρά πληθυσμιακά κριτήρια και συνήθως οι υποψήφιοι τα δηλώνουν ως τρίτη ή τέταρτη επιλογή. Οι υποψήφιοι που μένουν στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη δηλώνουν πρώτα την πόλη τους και μετά τα συναφή τμήματα σε άλλες πόλεις.
Εντύπωση προκαλεί η υψηλή ζήτηση για σπουδές στο τμήμα Φωτογραφίας. Η αλλαγή του συστήματος των εισαγωγικών έδωσε τη δυνατότητα σε περισσότερους υποψηφίους να δηλώσουν το τμήμα, ειδικά από τότε που καταργήθηκε η προϋπόθεση του ειδικού μαθήματος. Αποκαλύπτεται, όμως, η καλλιτεχνική τάση πολλών υποψηφίων, που επιλέγουν ένα καλλιτεχνικό τμήμα ως πρώτη τους επιλογή, αδιαφορώντας για τις επαγγελματικές προοπτικές. Αυτή η επιλογή αποτελεί μομφή προς το σχολείο που δεν ασχολείται καθόλου με την καλλιτεχνική παιδεία ή, στην καλύτερη περίπτωση, κάνει ότι ασχολείται.
Στον πίνακα βλέπουμε ότι 400 υποψήφιοι περισσότεροι από πέρυσι είχαν ως πρώτη προτίμηση ένα από τα περιζήτητα τμήματα των ΤΕΙ δείχνοντας ότι αρχίζει σιγά-σιγά να ξεπερνιέται η άποψη ότι οι σπουδές στα ΤΕΙ είναι για όσους δεν καταφέρνουν να πετύχουν στα Πανεπιστήμια.